Thailand: Dodenspoorweg 2
9 november 2018 - Kanchanaburi, Thailand
Dodenspoorweg 2
We hebben het museum twee keer bezocht en ook de ernaast gelegen erebegraafplaats. Ook zijn we één keer bij de Hellfire Pass geweest. Op alle plaatsen was het druk met toeristen. Heel goed dat er zo veel aandacht aan wordt besteed.
Op de dag dat wij naar de Hellfire Pass gingen zaten we met een jonge man uit Mexico en zijn vriendin uit Bangkok in dezelfde truck. Ook een jong stel uit Portugal reed met ons mee. Max vertelde hen over zijn vader en over de dodenspoorweg. Deze jonge mensen luisterden vol aandacht. De jonge Portugese was de avond ervoor door haar vriend ten huwelijk gevraagd en vol trots liet ze de ring zien.
Toen we bij de Pass waren ging de jonge Portugese even naar het toilet. Max ging op zoek naar wierook, om aan te steken in de pas en zo de doden te eren en te gedenken alsook diegenen die deze hel hadden overleefd. Even later was er grote consternatie, de jonge Portugese had de ring afgedaan in het toilet en was zonder ring naar buiten gelopen. Tien stappen verder ontdekte ze dat ze haar ring niet meer had en ze liep snel terug. Helaas, ring weg. Overal gezocht en niet gevonden. Max zei heel lief dat de liefde in je hart woont en niet in een ring. Maar ja ……
Wij liepen verder en de jonge man uit Mexico liep met ons mee. Als Max de wierook aanstak dan stopte hij ook even en deed zijn ogen dicht. We raakten alle drie ontroerd. Er waren verschillende herdenkingsplekken gecreëerd en het stilstaan en de wierook aansteken was een mooi ritueel. Ik voelde dat deze jonge man en wij iets deelden. Terwijl wij door het landschap stapten en over de overgebleven stukjes spoorweg stapten of er even bij bleven stilstaan, vertelde de jonge man dat hij Joods was. Zijn grootouders van vaderskant hadden Dachau overleefd, de grootouders van zijn moeder waren naar Siberië gestuurd en hadden het ook overleefd. Ook in zijn familie was een groot zwijgen over het lijden en de ontberingen en hoe je daar mee verder gaat. Zijn ouders waren op tijd naar Mexico gevlucht. We keken elkaar even aan en knikten.
Ach, zei ik woordeloos, daarom ontroert het je zo. Hij knikte weer en ging zijn eigen weg. We hebben nog met elkaar gegeten en gepraat over luchtige dingen. Dat was ook goed. De ring bleef trouwens kwijt!
Bij de Hellfire Pass stonden ook een aantal treinwagons. Per wagon werden 28 krijgsgevangenen vervoerd vanuit Singapore naar Bangkok en dan door naar Kanchanaburi. Ook hun bagage, werktuigen en voorraden werden in deze wagon vervoerd. Ze zaten er vier dagen en nachten in, met heel weinig drinken en eten. Hete dagen en koude nachten en zo opeengepakt dat ze niet konden liggen. Onvoorstelbaar!
Max vertelt verder:
Hell Fire Pass
Een bijzondere gedenkpek is het museum HellFire Pass. Op deze plek is een museum, nu gesloten voor renovatie, en er is de HellFire Pass, een dwars door een berg uitgehakte pas. Deze was nodig om de trein te kunnen laten doorrijden.
De berg was te steil en moest dus maar doorsneden worden.
Onder een waar schrikbewind werd door de gevangenen met pure mankracht een spoorbedding door de rots heen gehakt.
Van boven af werden bomen omgehakt, begroeiing en aarde verwijderd tot op de kale rots. Met beitels en hamers werden gaten geboord/geslagen. Vervolgens werd met dynamiet de rots opgeblazen, de stukken werden verwijderd en gebruikt voor de bedding, eventueel eerst verder kleingemaakt met houweel en hamer.
Het werk ging dag en nacht, bij het licht van kerosinelampjes, door en de gevangenen maakten soms dagen van wel 18 uur.
Eten en slapen gebeurde in het kamp dat op een afstand van ruim drie uur lopen door de jungle lag.
Van rusten kwam dus vaak heel weinig terecht. De kwaliteit en de hoeveelheid eten was absoluut onvoldoende.
De gevangenen werkten vaak bij gebrek aan beter op blote voeten en vaak was de enige vorm van bescherming een hoed. Verwondingen waren moeilijk te vermijden en ongelukken gebeurden veelvuldig. Een kleine verwonding kon in dit klimaat en onder de slechte hygiënische toestanden al gauw resulteren in tropische zweren waardoor ledematen geamputeerd moesten worden.
In dit letterlijk moordend tempo werd, in slechts 30 dagen!! deze pass, die bij de top van de berg wel 18 meter diep was, uitgehakt. Het is welhaast onmogelijk om voor te stellen hoe verschrikkelijk hier geleden is. Het is heel goed dat deze plek nog kan worden bezocht om zodoende de wreedheden van de bewakers en het lijden van de gevangenen zichtbaar te maken.
Het lijden van de gevangenen op andere plekken van de 415 km lange dodenspoorweg was zeker vergelijkbaar.
De totale lengte van de Dodenspoorweg was 415 km. Daarvan waren er 15 km brug en daarbij kwam dat dit alles aangelegd werd door een dichte jungle met bergen, ravijnen en rivieren. Oorspronkelijk dachten de Japanse ingenieurs bij het plannen van deze spoorweg dat men er minimaal 60 maanden( 5 jaar) voor nodig zou hebben. Onder de onmenselijke druk slaagde de gevangenen erin dit uiteindelijk in slechts 16 maanden tot stand te brengen!
Enkele cijfers (Bron: Wikipedia)
Er werkten zo’n 180.000 tot 250.000 Zuid-Aziatische burgers aan de spoorweg. Ze waren Romoesja, Maleis, Tamil, Birmees, Indonesiërs, Karen, Chinees en Javaans. Circa 100.000!! Zuid -Aziatische burgers stierven als gevolg van de slavenarbeid. Helaas is er nergens een monument of een speciale begraafplaats voor hen.
Circa 61.000 krijgsgevangenen (Australiërs, Britten, Amerikanen, Nederlanders waaronder de KNIL-soldaten) werkten aan de dodenspoorweg. Van hen overleden er 15.000.
De erebegraafplaats Kanchanaburi is een van de drie rustplaatsen voor de slachtoffers van de Dodenspoorlijn. Hier liggen de stoffelijke resten van 6.982 Australische, Britse en Nederlandse Krijgsgevangenen. De begraafplaats is door de Nederlandse overheid erkend als officieel Nederlands ereveld.
De doden die aanvankelijk langs de spoorweg werden begraven zijn later (her)begraven op drie erevelden: Chungkai en Kanchanaburi in Thailand en Thanbyuzayat in Birma. Sommige begraafplaatsen in de jungle zijn echter nooit meer terug gevonden.
We hebben het museum twee keer bezocht en ook de ernaast gelegen erebegraafplaats. Ook zijn we één keer bij de Hellfire Pass geweest. Op alle plaatsen was het druk met toeristen. Heel goed dat er zo veel aandacht aan wordt besteed.
Op de dag dat wij naar de Hellfire Pass gingen zaten we met een jonge man uit Mexico en zijn vriendin uit Bangkok in dezelfde truck. Ook een jong stel uit Portugal reed met ons mee. Max vertelde hen over zijn vader en over de dodenspoorweg. Deze jonge mensen luisterden vol aandacht. De jonge Portugese was de avond ervoor door haar vriend ten huwelijk gevraagd en vol trots liet ze de ring zien.
Toen we bij de Pass waren ging de jonge Portugese even naar het toilet. Max ging op zoek naar wierook, om aan te steken in de pas en zo de doden te eren en te gedenken alsook diegenen die deze hel hadden overleefd. Even later was er grote consternatie, de jonge Portugese had de ring afgedaan in het toilet en was zonder ring naar buiten gelopen. Tien stappen verder ontdekte ze dat ze haar ring niet meer had en ze liep snel terug. Helaas, ring weg. Overal gezocht en niet gevonden. Max zei heel lief dat de liefde in je hart woont en niet in een ring. Maar ja ……
Wij liepen verder en de jonge man uit Mexico liep met ons mee. Als Max de wierook aanstak dan stopte hij ook even en deed zijn ogen dicht. We raakten alle drie ontroerd. Er waren verschillende herdenkingsplekken gecreëerd en het stilstaan en de wierook aansteken was een mooi ritueel. Ik voelde dat deze jonge man en wij iets deelden. Terwijl wij door het landschap stapten en over de overgebleven stukjes spoorweg stapten of er even bij bleven stilstaan, vertelde de jonge man dat hij Joods was. Zijn grootouders van vaderskant hadden Dachau overleefd, de grootouders van zijn moeder waren naar Siberië gestuurd en hadden het ook overleefd. Ook in zijn familie was een groot zwijgen over het lijden en de ontberingen en hoe je daar mee verder gaat. Zijn ouders waren op tijd naar Mexico gevlucht. We keken elkaar even aan en knikten.
Ach, zei ik woordeloos, daarom ontroert het je zo. Hij knikte weer en ging zijn eigen weg. We hebben nog met elkaar gegeten en gepraat over luchtige dingen. Dat was ook goed. De ring bleef trouwens kwijt!
Bij de Hellfire Pass stonden ook een aantal treinwagons. Per wagon werden 28 krijgsgevangenen vervoerd vanuit Singapore naar Bangkok en dan door naar Kanchanaburi. Ook hun bagage, werktuigen en voorraden werden in deze wagon vervoerd. Ze zaten er vier dagen en nachten in, met heel weinig drinken en eten. Hete dagen en koude nachten en zo opeengepakt dat ze niet konden liggen. Onvoorstelbaar!
Max vertelt verder:
Hell Fire Pass
Een bijzondere gedenkpek is het museum HellFire Pass. Op deze plek is een museum, nu gesloten voor renovatie, en er is de HellFire Pass, een dwars door een berg uitgehakte pas. Deze was nodig om de trein te kunnen laten doorrijden.
De berg was te steil en moest dus maar doorsneden worden.
Onder een waar schrikbewind werd door de gevangenen met pure mankracht een spoorbedding door de rots heen gehakt.
Van boven af werden bomen omgehakt, begroeiing en aarde verwijderd tot op de kale rots. Met beitels en hamers werden gaten geboord/geslagen. Vervolgens werd met dynamiet de rots opgeblazen, de stukken werden verwijderd en gebruikt voor de bedding, eventueel eerst verder kleingemaakt met houweel en hamer.
Het werk ging dag en nacht, bij het licht van kerosinelampjes, door en de gevangenen maakten soms dagen van wel 18 uur.
Eten en slapen gebeurde in het kamp dat op een afstand van ruim drie uur lopen door de jungle lag.
Van rusten kwam dus vaak heel weinig terecht. De kwaliteit en de hoeveelheid eten was absoluut onvoldoende.
De gevangenen werkten vaak bij gebrek aan beter op blote voeten en vaak was de enige vorm van bescherming een hoed. Verwondingen waren moeilijk te vermijden en ongelukken gebeurden veelvuldig. Een kleine verwonding kon in dit klimaat en onder de slechte hygiënische toestanden al gauw resulteren in tropische zweren waardoor ledematen geamputeerd moesten worden.
In dit letterlijk moordend tempo werd, in slechts 30 dagen!! deze pass, die bij de top van de berg wel 18 meter diep was, uitgehakt. Het is welhaast onmogelijk om voor te stellen hoe verschrikkelijk hier geleden is. Het is heel goed dat deze plek nog kan worden bezocht om zodoende de wreedheden van de bewakers en het lijden van de gevangenen zichtbaar te maken.
Het lijden van de gevangenen op andere plekken van de 415 km lange dodenspoorweg was zeker vergelijkbaar.
De totale lengte van de Dodenspoorweg was 415 km. Daarvan waren er 15 km brug en daarbij kwam dat dit alles aangelegd werd door een dichte jungle met bergen, ravijnen en rivieren. Oorspronkelijk dachten de Japanse ingenieurs bij het plannen van deze spoorweg dat men er minimaal 60 maanden( 5 jaar) voor nodig zou hebben. Onder de onmenselijke druk slaagde de gevangenen erin dit uiteindelijk in slechts 16 maanden tot stand te brengen!
Enkele cijfers (Bron: Wikipedia)
Er werkten zo’n 180.000 tot 250.000 Zuid-Aziatische burgers aan de spoorweg. Ze waren Romoesja, Maleis, Tamil, Birmees, Indonesiërs, Karen, Chinees en Javaans. Circa 100.000!! Zuid -Aziatische burgers stierven als gevolg van de slavenarbeid. Helaas is er nergens een monument of een speciale begraafplaats voor hen.
Circa 61.000 krijgsgevangenen (Australiërs, Britten, Amerikanen, Nederlanders waaronder de KNIL-soldaten) werkten aan de dodenspoorweg. Van hen overleden er 15.000.
De erebegraafplaats Kanchanaburi is een van de drie rustplaatsen voor de slachtoffers van de Dodenspoorlijn. Hier liggen de stoffelijke resten van 6.982 Australische, Britse en Nederlandse Krijgsgevangenen. De begraafplaats is door de Nederlandse overheid erkend als officieel Nederlands ereveld.
De doden die aanvankelijk langs de spoorweg werden begraven zijn later (her)begraven op drie erevelden: Chungkai en Kanchanaburi in Thailand en Thanbyuzayat in Birma. Sommige begraafplaatsen in de jungle zijn echter nooit meer terug gevonden.
Indrukwekkend he! Wat Jammer dat we er nooit met pa over hebben kunnen praten .wat was hij mentaal sterk.Ik weet zeker dat hij met jullie heeft meegekeken. Bedankt Max dat je hem zo nog hebt ge-eerd en herdacht. Nou maar weer verder met leukere belevenissen. Geniet er allebij maar super van. liefs en groetjes.. Frans en Marjolijn