Meer dan liefde en bananen
28 november 2018 - Bangkok, Thailand
Meer dan liefde en bananen
Liefde en bananen is, natuurlijk, niet genoeg. Er is wijsheid nodig én kennis om olifanten niet commercieel uit te buiten. Olifanten horen bij Thailand en er zijn genoeg kampen waar de olifanten nog wel worden bereden en waar ze nog wel gebruikt worden in logging of in shows of wat dan ook. Want er is vraag naar, vooral door ons, de toeristen. Er is zelfs veel vraag naar, vooral naar het rijden op een olifant.
De oprichter van Elephant Nature Park is een vrouw, klein van gestalte maar groot van hart. Haar naam is Lek Chailert. Als meisje groeide ze op in een dorpje in de jungle van Noord Thailand. Al jong zag ze wat er met olifanten gebeurde en zij vond dat zo erg dat ze er alles aan deed om de olifanten te helpen. Van het kopen van medicijnen van haar eerste salaris tot het redden van haar 1e olifant en tot het oprichten van wat nu Elephant Nature Park oftewel ENP heet.
Ze ontmoet veel tegenstand want zij werkt vooral aan educatie en bewustzijn. Als je weet wat er met olifanten gebeurt dan ga je er toch niet meer op rijden of mee badderen in een rivier (want ook daar worden de olifanten voor gefolterd en tijdens het baden heeft de mahout een scherp voorwerp verborgen om de olifant mee te steken. Want zoals ik al eerder zei: Een olifant gaat natuurlijk niet pootje baden met 10 mensen om zich heen omdat ze dat zo leuk vindt). Dus Saddle Off en uiteindelijk Hands Off. Dat is waar Lek naartoe werkt. En dat wordt haar natuurlijk niet door iedereen in dank afgenomen want men ziet de inkomsten verdwijnen. Schrijnend is dat haar broers het grootste olifantenkamp van Noord Thailand bezitten, een kamp waar de olifanten wel bereden worden. Zij leeft in onmin met deze broers.
De echtgenoot van Lek is een Canadees, zijn naam is Darrick Thomson. Ook hij werkt 24/7 aan deze missie. Darrick hebben wij in onze twee weken vaak ontmoet maar Lek was in Engeland en in Kenia om de film Love and Bananas te promoten. Een aanrader deze film, ik weet niet of hij al te zien is in Nederland.
Ik had zo gehoopt om Lek te zien maar dat kwam er maar niet van. Gedurende de weken in het park had ik namelijk besloten om ze te helpen een stuk land te kopen. Want met meer land kunnen er meer olifanten gered worden. En ik ben zwaar onder de indruk van de missie en de moed van Lek en Darrick.
Het is niet alleen dat ze olifanten redden maar dus ook al die andere dieren. Ze geven werk aan de vrouwen van de omringende dorpen en brengen zo structuur in die gemeenschappen. De mannen zijn vaak aan de drank, drugs of gokken. Door de vrouwen werk te geven krijgen ook de mannen een kans om te werken, als ze maar van de drank etc. afblijven. De scholen worden gesponsord, er is een koffieplantage aangelegd (heerlijke koffie trouwens) dus weer meer werkgelegenheid. De dames die massages geven, dat zie je overal in Thailand (de kinderen krijgen zelfs les in voetmassage geven op school), mogen de opbrengst 100% houden.
Ook praat Lek continu met eigenaren van andere olifantenkampen. Er zijn nu al 20 kampen waar niet meer op olifanten wordt gereden. Ze volgen het concept van ENP: kennis (iedereen ziet die vreselijk film van de pajaan), rondleidingen, het kijken naar de olifanten die spelen in de rivier en het geven van bananen of watermeloenen. En het vertellen van de verhalen van de olifanten. Want dat werkt, ik zie menigeen een traan wegpinken.
Zo waren wij heel erg onder de indruk van het verhaal van MaeSri, de laatst geredde olifant, 70 plus jaren oud. Van kamp naar kamp gegaan, logging, rijden. Haar laatste eigenaar heeft haar ernstig verwond, steekwonden met een mes en slagwonden van de haak. Waarschijnlijk omdat ze gewoonweg niet meer kon lopen met mensen op haar rug maar ze moest. Ze zit onder de littekens en was echt vel over been. Lek was op de hoogte gesteld van haar lijden en heeft haar gered. Dat kost natuurlijk geld want de eigenaar mist dan inkomen.
In twee weken tijd hebben wij MaeSri zien aansterken, ze is blijkbaar vastbesloten om te blijven leven. Wij gingen iedere ochtend bamboe voor haar kappen omdat ze dat zo lekker vindt. Haar mahout is trots en blij dat het zo goed gaat en doet ook alles voor haar. Elke middag ligt ze een paar uur in het zwembad. Ze heeft moeite met staan en liggen in het zwembad is goed voor haar gewrichten. ’s Nachts gaat ze slapen op een zandheuvel. In het begin waren er 10 mahouts nodig om haar te helpen opstaan, nu kan ze het alleen. Toen ze aankwam in ENP was ze totaal uitgeput, ondervoed en slapen deed ze niet. Ik denk dat het goed gaat komen met dit meisje en dat ze nog veel jaren mag en kan genieten in dit park. Iedereen hoopt dat ze aansluiting zoekt bij een andere olifanten want het zijn natuurlijk kudde/familie dieren. Maar soms is het trauma te groot en zijn ze liever alleen.
Afijn even terug naar Lek. Max en ik hebben haar uiteindelijk ontmoet afgelopen zondag. We hadden eigenlijk om 13.00 uur weggemoeten met alle andere vrijwilligers maar we zijn gebleven en hebben heel de middag met Lek doorgebracht. Ze was al weken niet op het park geweest en had de olifanten erg gemist.
Eerst hebben we over van alles en nog wat gepraat, over haar missie en nieuwe inzichten die ze heeft. Zo wil ze bijvoorbeeld dat de olifanten ook ’s nachts vrij rond kunnen lopen in het park en niet meer naar de nachtverblijven gaan. Dan moet er een grote, stevige muur om het park heen komen. Zo is er ook een nieuw stuk land naast het park gekocht waar een aantal kuddes de hele dag vrij in lopen en waar geen mensen meer tussen lopen. Er komt dan een skywalk en kun je de olifanten alleen observeren. De geredde olifanten zo dicht mogelijk terug naar de natuur. Echt terugzetten in het wild kan niet, ze worden dan gedood, weer gevangen of kunnen het zelf niet aan.
Lek vroeg of we mee gingen op haar ronde door het park. Er is een olifant, FaaMai, die de eerste olifant was die in vrijheid geboren is in het park. Er zijn video’s te zien van Lek die een slaapliedje zingt voor FaaMai waarbij FaaMai gaat liggen en gaat slapen en snurken. Daarom heeft Lek de bijnaam The Elephant Whisperer.
Faa Mai en Lek hebben een aparte band, Lek wordt gezien als onderdeel van de kudde en gaat dan ook midden in de kudde zit. Als kleintje (wij zijn allemaal klein vergeleken bij de olifanten!) gaan alle olifanten dan om Lek heen staan om haar te beschermen.
“Wil je bij me zitten in de kudde”, vroeg Lek aan me. Zonder nadenken zei ik ja. Het was ongelofelijk. Heel even was ik bang maar Lek zei dat ik me geen zorgen hoefde te maken. En er stonden trouwens 7 mahouts op te letten.
En daar zat ik dan, op de grond. Slurven over me heen, door mijn haar, over mijn gezicht. Is dat nieuwe kleintje wel te vertrouwen? Zo’n imposante groot beest naast me, en achter me en voor me. Een immense poot een paar centimeters van mijn toch best klein lijkende benen af. Lek kroop gewoon onder een olifant, dat doen de baby olifanten ook. Gerommel en gesnuif om me heen, af en toe getrompetter. Want de kleintjes moesten natuurlijk beschermd worden en de rest moest op afstand blijven. Af en toe een banaantje gegeven want liefde en bananen blijven een duo. Hoe ik me voelde kan ik niet goed beschrijven omdat ik zo geïmponeerd was door wat er gebeurde.
Nog steeds voel ik me zo gelukkig dat ik dat heb mogen meemaken. Lek heeft een onuitwisbare indruk op me gemaakt. Compassie en liefde maar ook visie. Het park en alles wat er gebeurt is een grote machine die draaiend gehouden moet worden. En er moet geld verdiend worden, dat is zeker. Want ambities en visie en liefde zijn niet genoeg. Ik hoop een klein beetje mee te mogen helpen door geld te doneren voor dat stuk land. Misschien ga ik nog wel een fundraising doen maar in dat soort dingen ben ik niet zo goed.
En de olifanten? We gingen weg en we wilden weer terug. We zijn in Bangkok en missen de olifanten. Er zijn nog 3000 olifanten in Thailand, 1000 in het wild en 2000 in gevangenschap en in de reservaten. Kon ik maar meer doen. “Kom snel terug”, zei Lek toen we afscheid namen. Ach ja, we willen heel graag terug.
Nu eerst naar huis, naar alles wat daar is. Naar jullie onze lieve familie en vrienden. Naar onze twee lieve katten Moppie en Droppie. Naar ons huis en onze lieve buren.
Het is goed geweest, het is mooi geweest, het is ongelofelijk bijzonder geweest.
PS: Ik had nog uren door kunnen schrijven over olifanten en over Lek en over alle leuke mensen die we onderweg hebben ontmoet. Over Anna in Nieuw Zeeland waar ik zo bijzonder goed mee kon opschieten (ook een olifanten vrijwilliger). Over het gekwetter van de dames van de massages, over alle vegan gerechten die we hebben gegeten. Over de elektrische fiets waar Max mee door het park mocht crossen (veel last van zijn knie. De fiets was trouwens van Lek), over de kamer waar we sliepen, over Thaise wc’s, over slangen en spinnen (die ik natuurlijk niet gezien heb maar anderen wel), over zonnebrand en muggenbeten, over alle honden waar je zo maar verliefd op wordt en ga zo maar door. Over het lichtjesfeest Loi Krathong en dat we een lichtje in de rivier hebben laten wegvaren op een bootje van bananenblad en zo tegenspoed en ongeluk hebben laten gaan om ruimte te maken voor voorspoed en geluk. Maar ….. het is tijd om een Chang (is olifant in het Thais) biertje te gaan drinken en iets met rijst te gaan eten. Veel rijst eten is trouwens bar slecht voor de stoelgang (ook daar is genoeg over te zeggen…!).
De woorden zijn geschreven, de indrukken leven in mijn hoofd en in mijn hart. Zoals Max en ik vaak zeiden: Wat zijn we toch gelukkig dat we dit allemaal mogen meemaken. En zo is het maar net.
Tot later, tot ergens in ons hopelijk niet meer zo koude landje.
Liefde en bananen is, natuurlijk, niet genoeg. Er is wijsheid nodig én kennis om olifanten niet commercieel uit te buiten. Olifanten horen bij Thailand en er zijn genoeg kampen waar de olifanten nog wel worden bereden en waar ze nog wel gebruikt worden in logging of in shows of wat dan ook. Want er is vraag naar, vooral door ons, de toeristen. Er is zelfs veel vraag naar, vooral naar het rijden op een olifant.
De oprichter van Elephant Nature Park is een vrouw, klein van gestalte maar groot van hart. Haar naam is Lek Chailert. Als meisje groeide ze op in een dorpje in de jungle van Noord Thailand. Al jong zag ze wat er met olifanten gebeurde en zij vond dat zo erg dat ze er alles aan deed om de olifanten te helpen. Van het kopen van medicijnen van haar eerste salaris tot het redden van haar 1e olifant en tot het oprichten van wat nu Elephant Nature Park oftewel ENP heet.
Ze ontmoet veel tegenstand want zij werkt vooral aan educatie en bewustzijn. Als je weet wat er met olifanten gebeurt dan ga je er toch niet meer op rijden of mee badderen in een rivier (want ook daar worden de olifanten voor gefolterd en tijdens het baden heeft de mahout een scherp voorwerp verborgen om de olifant mee te steken. Want zoals ik al eerder zei: Een olifant gaat natuurlijk niet pootje baden met 10 mensen om zich heen omdat ze dat zo leuk vindt). Dus Saddle Off en uiteindelijk Hands Off. Dat is waar Lek naartoe werkt. En dat wordt haar natuurlijk niet door iedereen in dank afgenomen want men ziet de inkomsten verdwijnen. Schrijnend is dat haar broers het grootste olifantenkamp van Noord Thailand bezitten, een kamp waar de olifanten wel bereden worden. Zij leeft in onmin met deze broers.
De echtgenoot van Lek is een Canadees, zijn naam is Darrick Thomson. Ook hij werkt 24/7 aan deze missie. Darrick hebben wij in onze twee weken vaak ontmoet maar Lek was in Engeland en in Kenia om de film Love and Bananas te promoten. Een aanrader deze film, ik weet niet of hij al te zien is in Nederland.
Ik had zo gehoopt om Lek te zien maar dat kwam er maar niet van. Gedurende de weken in het park had ik namelijk besloten om ze te helpen een stuk land te kopen. Want met meer land kunnen er meer olifanten gered worden. En ik ben zwaar onder de indruk van de missie en de moed van Lek en Darrick.
Het is niet alleen dat ze olifanten redden maar dus ook al die andere dieren. Ze geven werk aan de vrouwen van de omringende dorpen en brengen zo structuur in die gemeenschappen. De mannen zijn vaak aan de drank, drugs of gokken. Door de vrouwen werk te geven krijgen ook de mannen een kans om te werken, als ze maar van de drank etc. afblijven. De scholen worden gesponsord, er is een koffieplantage aangelegd (heerlijke koffie trouwens) dus weer meer werkgelegenheid. De dames die massages geven, dat zie je overal in Thailand (de kinderen krijgen zelfs les in voetmassage geven op school), mogen de opbrengst 100% houden.
Ook praat Lek continu met eigenaren van andere olifantenkampen. Er zijn nu al 20 kampen waar niet meer op olifanten wordt gereden. Ze volgen het concept van ENP: kennis (iedereen ziet die vreselijk film van de pajaan), rondleidingen, het kijken naar de olifanten die spelen in de rivier en het geven van bananen of watermeloenen. En het vertellen van de verhalen van de olifanten. Want dat werkt, ik zie menigeen een traan wegpinken.
Zo waren wij heel erg onder de indruk van het verhaal van MaeSri, de laatst geredde olifant, 70 plus jaren oud. Van kamp naar kamp gegaan, logging, rijden. Haar laatste eigenaar heeft haar ernstig verwond, steekwonden met een mes en slagwonden van de haak. Waarschijnlijk omdat ze gewoonweg niet meer kon lopen met mensen op haar rug maar ze moest. Ze zit onder de littekens en was echt vel over been. Lek was op de hoogte gesteld van haar lijden en heeft haar gered. Dat kost natuurlijk geld want de eigenaar mist dan inkomen.
In twee weken tijd hebben wij MaeSri zien aansterken, ze is blijkbaar vastbesloten om te blijven leven. Wij gingen iedere ochtend bamboe voor haar kappen omdat ze dat zo lekker vindt. Haar mahout is trots en blij dat het zo goed gaat en doet ook alles voor haar. Elke middag ligt ze een paar uur in het zwembad. Ze heeft moeite met staan en liggen in het zwembad is goed voor haar gewrichten. ’s Nachts gaat ze slapen op een zandheuvel. In het begin waren er 10 mahouts nodig om haar te helpen opstaan, nu kan ze het alleen. Toen ze aankwam in ENP was ze totaal uitgeput, ondervoed en slapen deed ze niet. Ik denk dat het goed gaat komen met dit meisje en dat ze nog veel jaren mag en kan genieten in dit park. Iedereen hoopt dat ze aansluiting zoekt bij een andere olifanten want het zijn natuurlijk kudde/familie dieren. Maar soms is het trauma te groot en zijn ze liever alleen.
Afijn even terug naar Lek. Max en ik hebben haar uiteindelijk ontmoet afgelopen zondag. We hadden eigenlijk om 13.00 uur weggemoeten met alle andere vrijwilligers maar we zijn gebleven en hebben heel de middag met Lek doorgebracht. Ze was al weken niet op het park geweest en had de olifanten erg gemist.
Eerst hebben we over van alles en nog wat gepraat, over haar missie en nieuwe inzichten die ze heeft. Zo wil ze bijvoorbeeld dat de olifanten ook ’s nachts vrij rond kunnen lopen in het park en niet meer naar de nachtverblijven gaan. Dan moet er een grote, stevige muur om het park heen komen. Zo is er ook een nieuw stuk land naast het park gekocht waar een aantal kuddes de hele dag vrij in lopen en waar geen mensen meer tussen lopen. Er komt dan een skywalk en kun je de olifanten alleen observeren. De geredde olifanten zo dicht mogelijk terug naar de natuur. Echt terugzetten in het wild kan niet, ze worden dan gedood, weer gevangen of kunnen het zelf niet aan.
Lek vroeg of we mee gingen op haar ronde door het park. Er is een olifant, FaaMai, die de eerste olifant was die in vrijheid geboren is in het park. Er zijn video’s te zien van Lek die een slaapliedje zingt voor FaaMai waarbij FaaMai gaat liggen en gaat slapen en snurken. Daarom heeft Lek de bijnaam The Elephant Whisperer.
Faa Mai en Lek hebben een aparte band, Lek wordt gezien als onderdeel van de kudde en gaat dan ook midden in de kudde zit. Als kleintje (wij zijn allemaal klein vergeleken bij de olifanten!) gaan alle olifanten dan om Lek heen staan om haar te beschermen.
“Wil je bij me zitten in de kudde”, vroeg Lek aan me. Zonder nadenken zei ik ja. Het was ongelofelijk. Heel even was ik bang maar Lek zei dat ik me geen zorgen hoefde te maken. En er stonden trouwens 7 mahouts op te letten.
En daar zat ik dan, op de grond. Slurven over me heen, door mijn haar, over mijn gezicht. Is dat nieuwe kleintje wel te vertrouwen? Zo’n imposante groot beest naast me, en achter me en voor me. Een immense poot een paar centimeters van mijn toch best klein lijkende benen af. Lek kroop gewoon onder een olifant, dat doen de baby olifanten ook. Gerommel en gesnuif om me heen, af en toe getrompetter. Want de kleintjes moesten natuurlijk beschermd worden en de rest moest op afstand blijven. Af en toe een banaantje gegeven want liefde en bananen blijven een duo. Hoe ik me voelde kan ik niet goed beschrijven omdat ik zo geïmponeerd was door wat er gebeurde.
Nog steeds voel ik me zo gelukkig dat ik dat heb mogen meemaken. Lek heeft een onuitwisbare indruk op me gemaakt. Compassie en liefde maar ook visie. Het park en alles wat er gebeurt is een grote machine die draaiend gehouden moet worden. En er moet geld verdiend worden, dat is zeker. Want ambities en visie en liefde zijn niet genoeg. Ik hoop een klein beetje mee te mogen helpen door geld te doneren voor dat stuk land. Misschien ga ik nog wel een fundraising doen maar in dat soort dingen ben ik niet zo goed.
En de olifanten? We gingen weg en we wilden weer terug. We zijn in Bangkok en missen de olifanten. Er zijn nog 3000 olifanten in Thailand, 1000 in het wild en 2000 in gevangenschap en in de reservaten. Kon ik maar meer doen. “Kom snel terug”, zei Lek toen we afscheid namen. Ach ja, we willen heel graag terug.
Nu eerst naar huis, naar alles wat daar is. Naar jullie onze lieve familie en vrienden. Naar onze twee lieve katten Moppie en Droppie. Naar ons huis en onze lieve buren.
Het is goed geweest, het is mooi geweest, het is ongelofelijk bijzonder geweest.
PS: Ik had nog uren door kunnen schrijven over olifanten en over Lek en over alle leuke mensen die we onderweg hebben ontmoet. Over Anna in Nieuw Zeeland waar ik zo bijzonder goed mee kon opschieten (ook een olifanten vrijwilliger). Over het gekwetter van de dames van de massages, over alle vegan gerechten die we hebben gegeten. Over de elektrische fiets waar Max mee door het park mocht crossen (veel last van zijn knie. De fiets was trouwens van Lek), over de kamer waar we sliepen, over Thaise wc’s, over slangen en spinnen (die ik natuurlijk niet gezien heb maar anderen wel), over zonnebrand en muggenbeten, over alle honden waar je zo maar verliefd op wordt en ga zo maar door. Over het lichtjesfeest Loi Krathong en dat we een lichtje in de rivier hebben laten wegvaren op een bootje van bananenblad en zo tegenspoed en ongeluk hebben laten gaan om ruimte te maken voor voorspoed en geluk. Maar ….. het is tijd om een Chang (is olifant in het Thais) biertje te gaan drinken en iets met rijst te gaan eten. Veel rijst eten is trouwens bar slecht voor de stoelgang (ook daar is genoeg over te zeggen…!).
De woorden zijn geschreven, de indrukken leven in mijn hoofd en in mijn hart. Zoals Max en ik vaak zeiden: Wat zijn we toch gelukkig dat we dit allemaal mogen meemaken. En zo is het maar net.
Tot later, tot ergens in ons hopelijk niet meer zo koude landje.
Indrukwekkend!
Wat goed dat er mensen zijn die zich om de olifanten bekommeren...